vergine persing van kooltje-nel
ontmoeting [deel 2]
"het bedrijf waarvoor ik werkte, heeft zich altijd verzet tegen de kortzichtigheid van mijn familie - niet alleen door tot voor kort mijn foto te gebruiken voor hun produkten - toen dat er steeds meer werden en er een betere foto gemaakt moest worden (vanwege andere manieren van drukken) werd mijn dochter in dezelfde kleren en pose op de gevoelige plaat gezet (aangezien ik plots verhuisd was en op m'n nieuwe adres niet bereikbaar) - bovendien zou ik vast niet meer in die kleren passen en nogal wat moeite hebben om mijn knoken in die houding te krijgen" ...
toen la nela na de plotse dood van el cordobano vroeg om de camelia in haar haar op de foto geel te maken, werd dat meteen gedaan, op alle verpakkingen, gewoon omdat zij dat vroeg - die bloem is nog steeds niet opnieuw rood gemaakt, simpelweg omdat dat aan la nela beloofd was, niet alleen op haar eigen foto maar later ook niet op die van dochter en inmiddels kleindochter, hoewel een rode camelia die foto's veel krachtiger zou maken ... een tijdje terug is besloten om alle produkten een wat frissere uitstraling te geven door overal een foto van ama-luz op te zetten, zelfde soort kleren maar een fijnere maat, zelfde pose - zij steekt die gele bloem fier in haar haar, hoewel ama-luz zélf de felheid van rood uitstraalt ...
"aan die konsekwent volgehouden belofte van 'mijn bedrijf' heb ik veel steun gehad in de tijd dat ik me door god en iedereen verlaten voelde - ook door god, ja, want in de jaren dat mijn verdriet woede werd, was ik op iedereen kwaad die niet nadrukkelijk op mijn hand was gebleven en daar hoorde elk lid van mijn familie bij, omdat niemand zich verzette tegen mijn verwijdering uit hun midden ... achteraf zag ik wel in, dat dat niet altijd even juist was, maar ik had geen idee hoe ik dat van hieruit kon veranderen ... de enige die deze kant op kwam, is mijn jongste zusje, die ik ten onrechte op die hoop van foute familie gegooid had - ze was indertijd veel te jong om zich een afwijkende mening te kunnen permitteren" ...
"lang hoopte ik dat serena een keer aan zou waaien (maar ik begrijp ook dát en waaróm dat niet kon) ... toen ik zelf nog een beetje mobiel was, ben ik een paar keer in de stad geweest en kreeg, blinde mol als ik ben, toch wel mee dat ze de verlopen kroeg van wijlen haar vent bloeiend maakte - niemand herkende mij, ik had niet de moed om naar binnen te gaan en heb me onverrichterzake terug naar huis laten rijden - en nu kan ik serena niet meer uitnodigen, dus bedankt voor de groeten die je me wilde doen, die serena me via carmen wilde laten overbrengen - ik ben dan wel blind, maar heel niet gek" ...
"vertel serena maar, dat ik haar al lang vergeven heb voor een uitspraak, waarvan ze de draagwijdte niet kon vatten en dat ik hoop dat zij mij wil vergeven voor mijn lafhartig dralen op haar drempel zonder dat ik duidelijk durfde maken wie ik was ... vraag haar de oude vrouw te vergeven die het aan moed ontbrak ... en nu ik toch bezig ben, omdat het m'n laatste kans is, vertel vicente maar, dat hij snel moet zijn als hij van soledad zijn vrouw wil maken, want ze is het wachten moe en eerdaags komt een jeugdvriendje terug op haar pad om haar spaarcenten op te maken, maar zij denkt op dat moment dat die uitvreter met liefde in het hart komt - liefde, zeker, maar niet voor haar, voor een meisje per uur dat als ze geen 'dienst' heeft bij hem om de hoek woont en prachtig met haar kont kan draaien" ...
"niet omdat er een speciale reden voor is, nela, maar ik kan niet anders zeggen dan dat je 'n raar mens bent" ...
"haha, dankjewel, je hebt géén idee ... en jij bent de tweede die met zo'n doodzware beschuldiging weg kan komen, de eerste had een stierekop, maar hij verloor z'n laatste knokpartij, omdat de ander horens had" ...
"hè, wat verheug ik me erop om hém terug te zien en dat ik, met jou hier, niet meer deze kant op hoef te komen voor m'n kindskinderen, al zal ik die onnoemelijk missen, vertel die meiden maar dat ik in al hun vezels zit, wat ze trouwens weten, en dat ze zich alleen maar uit het dagelijkse gemier van de wereld terug hoeven te trekken om weer in las orejas te zijn, al zal dat niet meer híér zijn, omdat de wereld op deze plek een andere wind laat waaien ... daar gaat mijn zusje voor zorgen (met vicente en zijn vrouw als hij de moed heeft haar te vragen) ... "
"helaas, vriend, is jouw lot door hierheen te komen meer veranderd dan je verwachtte, al is het tekenend dat je geen terugreis gepland had - je gaat mijn kinderen hun eigen land laten zien, om te beginnen je trotse barcelona en het land eromheen en ergens onderweg vind jij je huis en de kinderen hun bestemming - dit deel van het land en verder naar beneden zal jullie vaak genoeg op bezoek krijgen, maar hier wonen is niet meer mogelijk - voor ama-luz niet omdat ze mij hier zal willen houden, wat niet kan, voor carmen niet omdat ze erdoor in stukken zal breken en voor jou niet omdat je hier zowat klaar bent" ...
"zou je zo mijn lichtkind binnen willen roepen en wat ik haar vertel willen doorgeven aan mijn andere kleine die nog nooit gezien heeft welke krachten ze in zich heeft en waar ze die voor ontwikkeld heeft - zij komt wel naar jou toe, en besef (vertel 't haar niet, ervaar 't samen) dat als zij de stier is, jij de felle beweging bent die haar roept en de hand op haar voorhoofd die haar stil kan laten staan, lang genoeg om ... en over een paar dagen rijden jullie, twee of drie, terug naar serena met al wat ik haar niet zelf kon vertellen en met het verzoek aan haar om van las orejas te maken, waar ze in de stad aan begonnen was, maar wat ze daar nooit af kan maken, de stad redt zichzelf wel, voor dat kaffee kunnen haar kinderen zorgen" ...
"vertel ama-luz maar niet dat je weet waar we zijn, maar gebruik het terugwandelen om je door haar vast te laten pakken, je tweede bad maar zonder kuip, want haar volgende groeistuip komt vannacht nog, zwijg daarover, daar moet ze eerst alleen doorheen, en niet alleen omdat jij de boomdroom gaat leven ... je hebt nog twee vragen voor me, gebruik die maar om langer over de wandeling te doen ... we zijn blij dat je je hebt laten uitnodigen ... doe nu de deur maar open en spreek haar naam uit" ...
toen ama-luz binnenkwam, had ik weer 'n beeld van gloeiend vuur, was dat wie ze was, zoals nela dat omschreef met "de felheid van rood" ... ik wilde opstaan om haar te laten zitten, ze hield me tegen, liet de stoel zien, die ze in haar andere hand meebracht uit de gang ... ze ging naast me zitten en pakte m'n hand vast ... nela lachte, dat voelde ik ... waar oma met haar kleinkind over sprak heb ik niet gehoord, zoals het voorgaande, maar het is opgeslagen om boven te komen waar en wanneer het nodig was - niet hier dus - althans niet nu, later misschien, omdat ik het eerst moet vertellen voor het gelezen mag worden ...
ama-luz werd vrolijk van het gesprek, want toen het afgelopen was en we allebei een groet ten afscheid hadden uitgesproken, zij "dag oma" en ik "dag nela, dankjewel", stond de jonge vlam op, ging achter me staan en zei "zit stil, slaven dragen een blinddoek" ... nela schaterde en toen ik niks meer zag, werd het stil ... aan de hand werd ik uit de kamer geleid en liep ik de gang door, haar handen op mijn heupen telden de treden van de trap die ze me opduwde, de vier stappen naar de deur zette ik alleen, terwijl ama-luz bovenaan de trap bleef staan en waarschijnlijk de diepte inkeek, naar waar haar oma was ...
tussenspel
na het omslaan van de eerste hoek, ging het tempo omlaag en de hartslag van mijn leidster omhoog - maar we haalden hoek twee ... wat verder stond ze stil en begon zachtjes te huilen - "nergens voor nodig", zei ik zachtjes, "kom maar hier" - ik pakte haar hand vast (meteen goed) en maakte er de middelste knoop van m'n overhemd mee los - toen wist ze weer wat ze wilde doen, wat ze nodig had - wat minder was dan wat ze zelf verwachtte, want toen eenmaal stukjes blote huid elkaar raakten en streelden, met rillende spiertrekkingen tot gevolg, kon ze alweer lachen - als de rillingen wegebden, zorgde ze er wel voor dat het tij weer opkwam en nog eens en nog een keer, tot de lucht die we inademden, strak stond van de onverdiende geurigheid ...
"dit zijn wij", zei ze, half verwonderd ... ik knikte: "dit zijn wij, zo zijn we goed" - "goed", herhaalde ze proevend, "zul je goed voor carmen zorgen?" - ik lachte: "denk je, dat ik 'n andere keus heb?" - geen ander antwoord dan een lange stilte ...
na met half losgeknoopte kleren een tijdje huid-aan-huid tegen een muur aanhangen (ik nog steeds geblinddoekt), vroeg ama-luz of we niet eens verder zouden wandelen - "ja", zei ik, "maar niet te snel, want ik heb nog wat vragen, en dan kunnen we het aankleden ook langzaam uitstellen, eh, doen" - bij het strelend opstaan, vroeg ze: "wat is je eerste vraag?" - "serena zei dat er goed voor me gezorgd moest worden, omdat ik 'aangeraakt' ben, wat is dat?" - "dat weet je al, anders was vandaag niet zo verlopen, of denk je dat wij met iedere passant het bad in duiken, ik, of het bed, carmen, al moet dat nog komen, en tussendoor even babbelen met oma over familiegeheimen en het leven" ...
"goed, ik begrijp het, en nee, dáár hoef je geen toestemming voor te vragen" - "en jij dáárvoor ook niet" - "was ik ook niet van plan" - "hmm, aardig, en wat was je volgende vraag?" - "in de trein kwam ik iemand tegen die me net op tijd vertelde dat ik niet naar córdoba moest gaan, wat m'n plan was, in hoeverre was dat toeval?" - "waarom heb je dat niet aan oma gevraagd?" - "omdat die het een prima idee vond, als ik jóú die vraag stelde" ... haar hersens kraakten ervan, een beetje, maar toen begreep ze dat het was om dit langer te laten duren ...
"oma noemt hen 'opvangers', mensen die gevoelig zijn voor 'stromingen' en die storingen daarin subtiel proberen op te lossen ... een 'stroming' is een onzichtbaar draadje wat twee mensen of gebeurtenissen verbindt die naar elkaar op zoek of onderweg zijn en een storing ontstaat als die twee langs elkaar heen dreigen te gaan of van elkaar af in plaats van naar elkaar toe en zo'n storing trekt opvangers aan ... wat gebeurde er?"
"bij segovia, laatste stop voor madrid, kreeg ik honger en zocht de restauratiewagen op - ik had net een tafeltje gekregen toen er iemand bij wilde komen zitten, prima, veel andere keus was er ook niet - heel snel vertelde ik dat ik naar córdoba wilde, naar carbonell, die ik 'zwarte nel' noemde, en nog sneller maakte hij mij duidelijk, dat ik in madrid uit moest stappen en hier naar toe gaan, want in córdoba zou ik 'la nela nera' niet vinden (die naam stond op de e-mail waar de reis mee begon), omdat die hier was, in 'las orejas del matador' (dat was iets nieuws voor me) ... heel overtuigend allemaal" ...
op dat moment zegt ama-luz dat we thuis zijn - en ze ontknoopt m'n blinddoek - in plaats van dat we ons al wandelend hebben aangekleed, lopen we er nog steeds halfnaakt bij - ama-luz zegt dat de rest net zo goed uit kan, carmen ligt immers al in 'mijn' bed te slapen en dat scheelt gestommel - het volgende moment ben ik de enige met nog wat kleren aan - ama-luz helpt me daar sneller uit dan ik zelf zou kunnen en terwijl m'n onderbroek naar beneden fladdert, drukt ze een vurige kus op de opstandige inhoud daarvan - voor ik dáár wat van kan zeggen, zegt zij: "die is voor carmen" - en verdwijnt met alle kleren in een kamertje naast de trap ...
zachtjes loop ik de trap op en open de deur om de slaapster en de toekomst die al een paar dagen aan het ontstaan is niet onverhoeds wakker te maken ... volkomen verloren moeite, die voorzichtigheid ...
"hé, zusje doet me de groeten", grinnikt carmen vanuit het bed, "ben je goed voor haar geweest?" - "ja mevrouw, zullen we het nu over jou hebben?" - "nee, laten we dát maar niet doen, en de rest wel, tot het licht wordt, of langer" ... dat laatste lijkt me in deze kamer een heerlijk onbegrensde periode ... de plek waar ama-luz haar groetjes-kus op gezet had, gloeit nog wat na en verdwijnt dan, ook uit mijn gedachten, want daar is carmen ineens, en overal om me heen ... en dat was pas haar tweede kus ... de droom zelf moest nog beginnen ...
naspel is het begin
in de ochtend, zo rond het middaguur, vond ik op mijn laptop een lange nieuwe e-mail van zwarte nel:
van: nela nera
aan: olijfeter
Hé, Waterlief,
Dit is het eerste e-mailtje wat ik jou zelf stuur. Wat je vorige week kreeg, heeft oma me laten schrijven. Oma heeft me veel vaker als boodschapper gebruikt. Over wat zij aan e-mails wilde versturen, heb ik nooit iets te zeggen gehad. Ik wist niet eens, dat ik wat verstuurd had. Later, als er antwoord kwam, kwam ik in de map 'verzonden' het bericht tegen, waarop gereageerd was.
Vorige week kreeg ik een doorgeschakeld telefoontje. Dat was jij dus. Jij dacht dat je met Nela sprak. Je vroeg of ze wat meer over haar foto op het blik wilde vertellen. Over wanneer en hoe en waarom die zo genomen was.
Eerstens begreep ik niet hoe dat telefoontje bij mij terecht kon komen. Voor zover ik wist, was dat nummer bij Carbonell niet bekend.
Daarnaast begreep ik niet of het over een foto van Nela ging, of over eentje van Espe (Esperanza-Milagrosa), mama. Of misschien zelfs een van mij. Daarom kon ik je niet echt antwoord geven.
's Nachts zette oma me dus achter de computer. En daar kwam ik pas achter toen Vicente me gisternacht belde, dat jij in de stad was. De rest weet je bijna helemaal, daar was je nogal bij.
Wat je niet weet, is dat oma mij vannacht terugriep, toen Carmen en jij in de bomen van de dromen klommen. Oma en ik hebben nog uren gepraat. Ook over wat er nu met Las Orejas gaat gebeuren.
Op het einde van het gesprek zei ze: "Dag kindje, nu kan ik eindelijk ook gaan slapen, want ik heb het verhaal wat hij gaat schrijven al gelezen". Toen begreep ik pas dat dit het laatste afscheid was. Mijn leven is niet langer samen mét haar. Ik moet aan een leven zónder haar beginnen.
Daar haat ik je natuurlijk om, want jij hebt me mijn oma afgenomen, maar ik houd van je omdat je haar de rust gebracht hebt, waar ze al honderd jaar op wacht.
Er was maar één ding waar ik aan kon denken, toen ik oma zag weggaan. Ik wilde dat jij me vastpakte, zoals vanmiddag en daarstraks. Maar dat kon niet, want jij was met Carmen. En die gaat altijd voor. Dat besef ik heel goed. Dat heb ik al gezegd. Daarom ga ik nu beter weg.
Als jullie vandaag al naar de stad terug willen gaan, ga ik niet mee. Maar als je nog een dag kunt en wilt wachten, dan graag. Morgen heb ik denkelijk lang genoeg tegen mijn eigen olijfbomen gehuild. Dan wil ik wel met jullie meerijden, als ik maar af-en-toe een hand van je krijg of mag nemen.
Wat Serena al tegen Carmen zei, "dat álles nu goed gaat komen", daar ben ik van overtuigd, ik weet dat het zo is. Dat kan gewoon niet anders.
Misschien denk je wel, wat een gekke familie met al die dingen die we begrijpen zonder praten. Wen er maar aan. Hoe vaker en meer we bij elkaar zijn, hoe minder we praten. Jij bent nu ook familie, dat merk je al soms. De boomdroom kennen we allemaal. We zijn alleen niet allemaal wortel en tak. Nela en Eugenio wáren de droom, Carmen en jij dus ook. Heerlijk.
Tot snel,
Ama-Luz (geboren als Merche-Neva, maar mijn huidige naam, die bén ik)
P.S.
Hoe Carmen precies heet, weet je waarschijnlijk al. Haar naam is altijd goed geweest.
vooruit
